07.12.2012

Nie ma jednej recepty - wygodny rozkład pomieszczeń zależy od upodobań użytkowników, stylu życia i przyzwyczajeń, czynności wykonywanych codziennie, np. dla poruszających się codziennie samochodem, funkcjonalne będzie zaprojektowanie garażu z przejściem do domu, zaleca się „śluzę” którą może być pomieszczenie gospodarcze, techniczne, pralnia.
Dla lubiących pić kawę na tarasie, dobrze aby kuchnia znajdowała się blisko wyjścia na taras, czyli często jest to tył lub bok domu, lub przeciwnie, wiele osób spędzających dużo czasu w kuchni chce mieć wgląd na front domu więc kuchnie z przodu. Inaczej tez będzie z funkcjonalnym rozmieszczeniem pomieszczeń w bardzo małym domu, inaczej w dużym.W dużym domu na pewno atutem będzie obszerny wygodny wiatrołap prowadzący do holu, z którego są łatwo dostępne często użytkowane pomieszczenia, czyli kuchnia, salon, łazienka lub WC, oraz schody na poddasze, w przypadku domu z poddaszem lub piętrowego. Jadalnia w takim domu może być osobnym pomieszczeniem (lub wydzielona z przestrzeni kuchni czy salonu), koniecznie jednak z bezpośrednim dostępem do kuchni- łatwe podawanie potraw- oraz z przejściem do salonu. 
Osoby często przyjmujące gości będą potrzebować ustronnie położony pokój gościnny  (tą funkcję w domach często pełni gabinet- który w przypadku obecności gości zamienia się w pokój gościnny), z równie niekrepującym dostępem do łazienki. Osoby dużo gotujące docenią spiżarnie, najlepiej z bezpośrednim sąsiedztwie kuchni. Czasem w przypadku braku miejsca na wydzielenie osobnego pomieszczenia, warto wykorzystać jako spiżarnie przestrzeń pod wyższym biegiem schodów.

Warto pozwolić sobie na wykonanie pustki nad salonem aby uzyskać  wrażenie przestronności i obszerności naszego domu, wówczas na poddaszu warto zaprojektować  wgląd na salon np. z przedpokoju, zabezpieczony ażurowa barierka.

W dużym domu warto tez zaprojektować wygodne, osobne pomieszczenie pralni i suszarni z wyjściem bezpośrednim na ogród. Nie należy tez lekceważyć pomocniczych pomieszczeń, zapewniających miejsce gdzie można przetrzymywać rzeczy których nie zmieścimy w reprezentacyjnej części domu np.: akcesoria do sprzątania czy narzędzia. W przypadku zastosowania pieca innego niż na paliwo stale, takim pomieszczeniem może być kotłownia, która dodatkowo może być tez pralnią i spiżarnią. Dobrze aby takie pomieszczenie znajdowało się blisko centrum domu, przy kuchni lub na połączeniu domu i  garażu. Dla posiadaczy ogrodów przydatne też z pewnością będzie dodatkowe (oprócz kotłowni) pomieszczenie gospodarcze z wejściem z ogrodu - gdzie znajdą miejsce urządzenia do pielęgnacji ogrodu lub inne sprzęty na które często nie ma miejsca np. Rowery. Wygodnie też będzie jeśli takie pomieszczenie będzie również dostępne od strony domu np. poprzez garaż

W małym domu, musimy pójść na kompromisy i wybrać rozwiązania tylko te niezbędne, jednak tutaj, tym bardziej nie należy rezygnować z niektórych funkcjonalnych powiązań np. otwartej kuchni z salonem, gdyż oprócz wygody zapewni nam to wrażenie większej przestrzeni. 

W takim domu najczęściej tez nie ma miejsca na wydzieloną jadalnię, w takim przypadku wygodne będzie zaprojektowanie miejsca do jedzenia posiłków pomiędzy tymi pomieszczeniami w formie stołu lub baru.

Oczywiście to rozwiązanie wydające się zdecydowanie funkcjonalne, nie będzie wygodne dla wszystkich rodzin np. dla takich w których gotuje się dużo i część użytkowników spędza sporo czasu w kuchni. Dla nich funkcjonalniej będzie usytuować kuchnie zamknięta z dala od salonu, odgradzając ja innymi pomieszczeniami, aby odgłosy nie przeszkadzały pozostałym domownikom. W małym domu dobrze jest tez ograniczyć do minimum przestrzeń na komunikacje, wykorzystując miejsce pod schodami, można złączyć w jedno,-dostępne z holu pomieszczenie -WC i pomieszczenie z piecem. Dobrze jest tez grupować obok siebie wszystkie pomieszczenia wymagające doprowadzenia wody i kanalizacji- zaoszczędzi to kosztów związanych z długimi przewodami oraz wieloma kominami.

Lokalizacja pomieszczenia z piecem i jego funkcjonale powiązania zalezą w dużej mierze od zastosowanego rodzaju paliwa. Jeśli będzie to piec gazowy, nie ma większego znaczenia gdzie się będzie znajdował, jedyna wskazówka to taka aby był jak najkrótszy odcinek od gazociągu do pieca- instalacja gazowa prowadzona w ziemi jest kosztowna. Najlepiej rurami gazowymi z zewnątrz wejść bezpośrednio do pomieszczenia z piecem, unikając przechodzenia przez inne pomieszczenia. Jeśli natomiast będzie to, najczęściej jeszcze wybierany, piec na paliwo stale, warto aby pomieszczenie nie znajdowało się w reprezentacyjnej części domu i miało  co najmniej jedno wejście z zewnątrz, ewentualnie z garażu, ponieważ często pomieszczenie to jest bardzo „brudne” nawet przy regularnym sprzątaniu.
W domu parterowym warto zastosować wyraźny rozdział na strefę dzienna- ogólnodostępna (salon, kuchnia, WC, pomieszczenia pomocnicze) i nocną - prywatną (sypialnie, garderoba, łazienka tylko dla mieszkańców). W takich domach nie ma naturalnej bariery  hałasu jaka jest strop w domach z poddaszem użytkowym lub piętrowych i aby użytkownicy nie przeszkadzali sobie nawzajem, warto np.  sypialnie dzieci usytuować z dala od salonu i kuchni, i zapewnić im łatwy, niekrepujący dostęp do łazienki. W strefie dziennej- ogólnodostępnej, oprócz podstawowych pomieszczeń, dobrze jest aby znalazło się miejsce na WC lub łazienka, z której będą korzystać goście.

Bożena Rusin - architekt